Voeding aanvullen met hoogwaardige supplementen: extra belangrijk voor HSP’ers

Ik ben het afgelopen jaar gestart met een cursus Orthomoleculaire Suppletie. De reden hiervoor is dat ik merkte dat ik vaak vragen kreeg welke supplementen ik adviseerde voor de ondersteuning van vermoeidheid, stress, prikkelbare darm, ontspanning, slapen en andere klachten waardoor hoogsensitieve mensen soms snel tekorten oplopen. In deze blog lees je waarom juist hoogsensiteve mensen of mensen die gevoelig zijn voor (langdurige) stress, behoefte hebben aan een aanvulling in de vorm van orthomoleculaire supplementen. Daarnaast deel ik wat de belangrijkste inzichten die ik uit deze studie heb gehaald en wat het basisadvies* is wanneer je als HSP’er op een verantwoorde manier supplementen wil inzetten om te zorgen voor een optimale gezondheid.

Wanneer je klachten hebt en naar een reguliere adviseur gaat zoals een huisarts krijg je snel een medicijn voorgeschreven die de pijn verlicht of de klacht op een snelle manier verhelpt. En daar zit nou precies het verschil in met klachten verhelpen op een orthomoleculaire manier: het is vaak een snelle en tijdelijke oplossing voor de klacht, maar pakt het onderliggende gezondheidsprobleem of disbalans niet aan. Een orthomoleculair adviseur kijkt op een meer holistische wijze naar de klacht en jouw gezondheid. Er wordt uitgezocht waar de klacht vandaan komt, waarom je de klacht hebt en hoe er voorkomen kan worden dat de klacht weer terugkeert. Een uitgebreide anamnese en een behandelplan maken dan ook veelal deel uit van de behandeling in plaats van een pilletje of kuur die de klacht snel verhelpt. 

Er zijn diverse oorzaken waardoor gevoelige personen of HSP’ers tekorten oplopen van bepaalde stoffen of een verhoogde behoefte aan bijvoorbeeld bepaalde vitaminen, mineralen of andere stoffen hebben:

• Ze zijn vaak gevoelig voor bewerkte voedingsmiddelen of E-nummers die de stofwisseling of opname van voedingsstoffen verstoren
• Soms laten ze bepaalde voeding uit hun dieet omdat ze er overgevoelig op reageren
• Veel HSP’ers zijn vegetarisch of vegan en het is niet altijd mogelijk (en soms ook best ingewikkeld) om dan alle voedingsstoffen die nodig zijn voor een optimale gezondheid uit voeding te halen
• Ze zijn gevoelig voor stress. Wanneer je lichaam bij stress (langdurig) teveel cortisol aanmaakt, ben je geneigd om meer comfortfood (zoet en/of lege koolhydraten) te eten. Bovendien heb je bij stress een verhoogde behoefte aan bepaalde mineralen en aminozuren doordat deze stoffen sneller verbruikt worden, minder goed door het lichaam worden aangemaakt en/of opgenomen. 
• Hoogsensitieve personen hebben eerder klachten door tekorten (of overschotten) aan bepaalde nutriënten of wanneer het lichaam uit balans is dan personen die minder gevoelig zijn. Het komt dan ook geregeld voor dat een hoogsensitief persoon naar de huisarts gaat met klachten, vervolgens bloed laat prikken en dat blijkt dat de waarden allemaal nog netjes binnen de ‘gezonde curve’ valt. Volgens de huisarts is zo iemand dan kerngezond en toch voelt iemand zich dan overduidelijk niet lekker of ziek. Dit zorgt geregeld voor onbegrip van beide kanten en een gevoel van niet gehoord of geholpen te worden.

Het binnenkrijgen van voldoende voedende nutriënten is voor iedereen natuurlijk essentieel. Ben je gevoelig voor stress of heb je een lichaam wat sterk reageert op veranderingen, bepaalde voedingsmiddelen of een tijdelijke disbalans dan is dit extra belangrijk. Een aanvulling op gezonde voeding met orthomoleculaire supplementen kan hoogsensitieve mensen helpen om beter in staat te zijn om externe invloeden en stress te managen. Wanneer lichaam en geest in balans zijn en je je fit voelt, dan heb je een een betere, zowel lichamelijk als mentale, weerstand om je te beschermen tegen prikkels, veranderingen, onprettige energieën en bepaalde voedingsstoffen die je uit balans brengen. Bovendien bouw je dan aan een optimale gezondheid waardoor je tevens minder kans hebt op het ontwikkelen van chronische ziekten.

Ik heb me altijd al geïnteresseerd in het menselijk lichaam, hoe alle lichaamsprocessen werken, hoe ze samenwerken en wat voor een invloed het heeft op je mentale en geestelijke gezondheid. Lichaam en geest staan met elkaar in verbinding. Goed zorgen voor je lichaam betekent ook goed zorgen voor je geest dus, en andersom geldt dat natuurlijk ook. Die holistische benadering is voor mij erg belangrijk. Ik ben zelf al sinds mijn puberteit veel aan het lezen over gezondheid, het lichaam, voeding, homeopathie en fytotherapie (plantengeneeskunde). Inmiddels weet ik daardoor veel over wanneer welke supplementen goed voor je zijn. Of: tenminste dat denk ik te weten. Om het zeker te weten en anderen daar professioneel over te kunnen adviseren, vond ik zelf dat een studie hierover geen overbodige luxe is. Wat ik al aan gaf, ik wist al veel, maar hierbij de belangrijkste opgedane lessen die ik uit deze studie heb gehaald (die ook vooral interessant zijn voor de doelgroep van mijn bedrijf en mijzelf - want ja eigenlijk ben ik zelf ook wel een beetje mijn eigen doelgroep als ervaringsdeskundige):

• De bijnieren (die niet goed werken bij een burn-out) spelen een belangrijke rol bij veel stofwisselingsprocessen in het lichaam. Zijn deze dus uitgeput dan kan je sneller last krijgen van gewrichtsontstekingen, vocht vast houden, een hormonale disbalans, insulineresistentie en nog veel meer. Bij een burn-out is het als allereerste belangrijk om meer ontspanning te vinden en stress te verminderen en een dieet te gaan volgen wat goed is voor de hormoonbalans. Als aanvulling zou je supplementen kunnen gebruiken; de behoefte verschilt natuurlijk wel van persoon tot persoon.
• Dat je uit moet kijken met het supplementeren van sommige vitamines en mineralen, omdat het lichaam een overschot in sommige gevallen niet kwijt kan raken en dat dit vervelende klachten kan geven. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Vitamine B6, K en E. Tevens kan een overschot aan ijzer gevaarlijk zijn; vooral bij niet-menstruerende vrouwen, mannen en kinderen. Deze ‘ijzerstapeling’ veroorzaakt duizeligheid, pijn in de bovenbuik en het is slecht voor het hart, de lever en kan zelfs diabetes en in zeldzame gevallen zelfs leverkanker veroorzaken. Ga dus niet zoveel zelf ijzer bijslikken als je moe bent. Laat altijd eerst je bloed controleren bij een vermoeden aan een tekort aan ijzer.
• Sommige vitamines en/of mineralen worden minder goed opgenomen wanneer je ze geïsoleerd slikt. Oftewel ze hebben andere stoffen nodig om goed opgenomen te worden. Net als in de natuur is het bijna altijd beter om voor een ‘multi’ of een ‘complex’ te kiezen. Zo wordt een vitamine C beter opgenomen in combinatie bioflavonoïden en is het vitamine B-complex altijd effectiever dan bijvoorbeeld een geïsoleerde vitamine B12. Wat betreft B-vitamines ben je helemaal optimaal bezig wanneer er tevens PABA, inositol en choline aan het B-complex supplement is toegevoegd.
• Sommige supplementen kan je zonder problemen onbeperkt en dagelijks blijven slikken en voor sommige supplementen is het verstandig om af en toe een pauze te nemen. De reden hiervoor is dat ze de werkzaamheid kunnen verliezen (je lichaam raakt er teveel aan gewend),  dat het lichaam soms moeite heeft om de stoffen zelf weer aan te maken als je er mee stopt of je kan een overschot opbouwen die gevaarlijk kan zijn. Supplementen waarvoor wordt aangeraden om af en toe een pauze voor in te lossen zijn bijvoorbeeld: probiotica, chlorella, spirulina, supplementen die gericht zijn op het aanvullen van neurotransmitters en echinacea. Kijk tevens uit met sommige zogenaamde  andere ’superfoods’: ze kunnen soms giftige stoffen bevatten, stoffen bevatten waar jij overgevoelig op reageert of bij langdurig gebruik zorgen voor een overschot aan bepaalde voedingsmiddelen. Daarom geldt voor alle supplementen en superfoods, net als met voeding; overdaad schaadt. Zorg dus voor afwisseling en let goed op de signalen van je lichaam.
• Dat je altijd moet uitkijken of een supplement een wisselwerking heeft met een medicijn wat je slikt. 
• Dat sommige plantaardige of bioactieve supplementen een allergische reactie kunnen veroorzaken.
• Sommige vitamines worden door het lichaam beter opgenomen in een synthetische vorm dan in een natuurlijke vorm, bijvoorbeeld uit voeding. Dit geldt bijvoorbeeld voor vitamine D, B6 en foliumzuur.

Natuurlijk is elk hoofsensitief persoon verschillend en kan de behoefte naar een specifiek supplement verschillen. Toch kan het nuttig zijn om naast een goede basisvoeding zo nu en dan een aantal supplementen standaard in huis te hebben. Wat betreft voeding is het voor HSP'ers erg belangrijk om zo puur en onbewerkt mogelijk te eten en voldoende meervoudige onverzadigde vetten (omega-3 en -6) en eitwitten binnen te krijgen. Beperk snelle enkelvoudige koolhydraten, maar zorg wel voor voldoende vezels! (veel groente, rauwkost en denk aan lijnzaad, physilium).

Wat betreft supplementen raad het volgende aan wanneer je hoogsensitief of hooggevoelig bent:

• Vitamine C, 500mg incl. bioflavonoiden 
• Magnesium: wordt zeer goed opgenomen door de huid, een tip is dus om geregeld jezelf in te smeren met magnesiumolie. Wil je het als supplement slikken, zorg er dan voor dat je kiest voor een organische vorm van magnesium zoals magnesium-citraat (200mg), magnesium-malaat of magnesium-tauraat. 
• Vitamine D-3: 62,5 mcg (2500 IE), of kies voor druppels, het wordt beter opgenomen in olievorm. Vooral als aanvulling in de maanden met een 'r' in de naam!
• Probiotica: een goede probiotica-kuur op z'n tijd is zeer belangrijk voor mensen die snel last hebben van de spijsvertering, ik ben fan van de probiotica's van het merk Lactibiane.

OF: vind een goede en natuurlijke multivitamine- & mineralencomplex waar meerdere van bovenstaande stoffen in zitten. Kijk wel goed op het etiket, zodat je voorkomt dat je niet gaat 'over'-supplementen door een overlap aan stoffen. Ik ben o.a. fan van de merken: Solgar, Orthica, Vitaminbottle, AOV, Royal Green & Vitals.

Het lukraak slikken van supplementen is niet zonder gevaar en kan tevens zorgen voor een lege portemonnee zonder dat je het juiste effect bereikt. Het gebruik van supplementen is populair, maar als je de verkeerde supplementen  of combinatie ervan slikt of een overschot aan een voedingsstof binnenkrijgt kan dit voor ernstige en/of blijvende schade in het lichaam zorgen. Soms zelfs zonder dat je het door hebt. Gebruik tevens supplementen niet als vervanging van een slecht voedingspatroon of een ongezonde levensstijl. 

Heb je twijfels of een vraag over een (orthomoleculair) supplement, de wisselwerking tussen medicijnen en supplementen of een combinatie van supplementen, vitamines of mineralen? Vanaf 1 september kun je een telefonisch consult aanvragen en vanaf 15 oktober kan je een uitgebreid Suppletie Advies krijgen incl. Een 8 tot 12-weeks Persoonlijk SuppletiePlan.

* Het gaat om een basisadvies waarbij uitgegaan wordt dat het aanvulling is op een gezond voedingspatroon: wil je specifiek advies over supplementen voor bepaalde klachten, dan is het nodig om eerst meer over jouw gezondheid, voedingspatroon en klachten te weten. Mocht je daar behoefte aan hebben, dan kan contact opnemen voor een afspraak in de studio of een telefonisch/video-call consult.